Pożyczka udzielona przez wspólnika spółce osobowej

Spółka osobowa (do spółek osobowych zalicza się spółki: jawna, partnerska, cywilna oraz spółka komandytowa) ma 2 wspólników. Jeden z nich udzielił spółce nieoprocentowanej pożyczki w związku z występującymi przejściowymi trudnościami finansowymi w spółce.  Zgodnie z artykułem 14 ust 2 pkt. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z działalności gospodarczej jest wartość otrzymanych w naturze świadczeń i innych nieodpłatnych świadczeń. Ich wartość oblicza się według wartości godziwej, czyli po cenach rynkowych. W przypadku nieoprocentowanej pożyczki przychodem jest wartość odsetek jakie spółka musiałaby zapłacić, gdyby środki pieniężne uzyskała od innego podmiotu- np. instytucji finansowej.

W rozpatrywanym przypadku, należy zauważyć, że spółka osobowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych ani podatku dochodowego od osób fizycznych. Podatnikami podatku są wspólnicy spółki. Przychody wspólników, koszty uzyskania przychodów, jak również wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów i strat oraz ulg podatkowych określa się proporcjonalnie do ich udziałów w zyskach.

Przychód w wysokości odsetek, jakie spółka musiałaby zapłacić na warunkach rynkowych z tytułu nieodpłatnego świadczenia udzielonego przez jednego ze wspólników wykaże drugi wspólnik. Takiego przychodu nie będzie miał wspólnik udzielający pożyczki, ponieważ w przeciwnym przypadku byłoby to świadczenie dla samego siebie.

W przypadku, kiedy ten sam wspólnik udzieliłby pożyczki oprocentowanej, wówczas zamiast rozpoznania przychodu mielibyśmy do czynienia z rozpoznaniem kosztów. I tak odsetki od pożyczki w odpowiedniej wysokości będą kosztem uzyskania przychodu dla drugiego w kolejności wspólnika, natomiast wspólnik udzielający pożyczki nie będzie miał z tego tytułu kosztów uzyskania przychodów.

Uwaga:

Od wyżej opisanej sytuacji występuje wyjątek. Zgodnie z art. 21 ust 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od podatku dochodowego zwalnia się wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn.

W opisanym wyżej przypadku, jeżeli wspólnicy spółki osobowej są ze sobą spokrewnieni, u żadnego z nich nie wystąpi przychód ani koszt podatkowy z tytułu udzielenia przez jednego z nich nieoprocentowanej bądź oprocentowanej pożyczki.

Przy powstawaniu tego artykułu pomagał mi znajomy biegły rewident z Warszawy.