InwentarzSporządzone na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej i kont ksiąg pomocniczych obrazuje wykaz składników aktywów i pasywów pełni w jednostce rolę inwentarza.
InwentaryzacjaInwentaryzacja ma na celu sprawdzenie rzeczywistego stanu posiadanych przez jednostkę składników aktywów i pasywów z ich stanem wynikającym z ksiąg rachunkowych.
Na ostatni dzień każdego roku obrotowego przeprowadza się inwentaryzację:
- aktywów pieniężnych (z wyjątkiem zgromadzonych na rachunkach bankowych), papierów wartościowych w postaci materialnej, rzeczowych składników aktywów obrotowych, środków trwałych oraz nieruchomości zaliczanych do inwestycji, a także maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie – drogą spisu ich ilości z natury, wyceny tych ilości, porównania wartości z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic;
- aktywów finansowych zgromadzonych na rachunkach bankowych lub przechowywanych przez inne jednostki, w tym papierów wartościowych w formie zdematerializowanej, należności, w tym udzielonych pożyczek, oraz powierzonych kontrahentom własnych składników aktywów – drogą otrzymania od banków i uzyskania od kontrahentów potwierdzeń prawidłowości wykazanego w księgach rachunkowych jednostki stanu tych aktywów oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic;
- środków trwałych, do których dostęp jest znacznie utrudniony, gruntów oraz praw zakwalifikowanych do nieruchomości, należności spornych i wątpliwych, należności i zobowiązań wobec osób nieprowadzonych ksiąg rachunków, z tytułów publicznoprawnych, drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników.
Inwentaryzacją drogą spisu z natury obejmuje się również znajdujące się w jednostce składniki aktywów, będące własnością innych jednostek, powierzone do jej sprzedaży, przechowania lub używania, powiadamiając te jednostki o wyniku spisu.
Inwentaryzację przeprowadza się w następujących terminach:
- składników aktywów – z wyłączeniem aktywów pieniężnych, papierów wartościowych, produktów w toku produkcji oraz materiałów, towarów i produktów gotowych - rozpoczyna się nie wcześniej niż 3 miesiące przed końcem roku obrotowego, a kończy do 15 dnia następnego roku, Ustalenie zaś stanu następuje przez dopisanie odpisanie od stanu stwierdzonego drogą spisu z natury lub potwierdzenia salda- przychodów i rozchodów (zwiększonych i zmniejszonych), jakie nastąpiły między datą spisu lub potwierdzenia, a dniem ustalenia stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych, przy czym stan wynikający z ksiąg rachunkowych nie może być ustalony po dniu bilansowym;
- zapisów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów znajdujących się w strzeżonych składnikach i objętych ewidencją ilościowo/wartościową prowadzono raz w ciągu 2 lat.
- nieruchomości zaliczonych do środków trwałych oraz inwestycji, jak też znajdujących się na terenie strzeżonym, innych środków trwałych oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie – przeprowadza się raz w ciągu 4 lat.
Ujawnione w toku inwentaryzacji różnice między stanem rzeczywistym a stanem wykazanym w księgach rachunkowych wyjaśnia się i rozlicza w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, na który przypadł termin inwentaryzacji.
Inwentaryzacja obejmuje:
- ustalenie rzeczywistego stanu aktywów oraz pasywów,
- porównanie rzeczywistego stanu ze stanem ewidencyjnym,
- ustalenie i wycenę ewentualnych różnic inwentaryzacyjnych,
- ustalenie przyczyn powstania różnic inwentaryzacyjnych,
- podjęcie decyzji co do sposobu rozliczenia różnic inwentaryzacyjnych,
- ujęcie w księgach różnic inwentaryzacyjnych,
- czynności sądowe, egzekucyjne i inne zmierzające do ostatecznego rozliczenia różnic inwentaryzacyjnych